Fabriekshuis
In 1853 bouwt Pierre Cuypers zijn woonhuis met ateliers. Een uniek complex waarin hij woont met zijn familie en werkt met zijn vele werknemers. Cuypers heeft in zijn eigen woonhuis zijn ideeën uiteraard goed kunnen vormgeven. Het is een staalkaart van wat hij als architect wil en kan. Met de twee opvallende topgevels voor de werkplaatsen en de twee huiselijke erkers aan de voorgevel positioneert hij zich als een moderne ‘meester van de lootse’ in het Roermondse stadsbeeld.
Zijn visitekaartje is een vernieuwende mengeling van traditionele baksteenbouw en internationale, Engels geïnspireerde gotiek. Het woongedeelte was ingedeeld naar moderne negentiende-eeuwse inzichten, als een groot herenhuis, en voorzien van alle comfort.
Cuyperszaal
In 1907 verbouwt zoon Jos Cuypers het woonhuis: er wordt een erezaal voor zijn vader toegevoegd. Deze Cuyperszaal krijgt een publieke functie, want het is een toonzaal voor de kunstobjecten van zijn ouders. Vanaf 1932 maakt de Cuyperszaal deel uit van het gemeentelijk museum.
Het plafond in Cuypers’ woonkamer
Voor zijn huwelijk met Antoinette Alberdingk Thijm in 1859 laat Pierre Cuypers het woonhuis opnieuw stofferen en inrichten. In het oorspronkelijk ontwerp van de kamer zit een gepolychromeerd cassetteplafond waarin de monogrammen PC (Pierre Cuypers) en AT (Antoinette Alberdingk Thijm) zijn verwerkt. Keltische en middeleeuwse motieven gebruikt hij in het ontwerp van de decoraties. In het midden van het plafond vervlecht hij geometrische ornamenten en gestileerde motieven. Het stucwerk van het plafond is uitgevoerd in beige-grijs, roze, petroleumgroen en okergeel en naar de muren toe ook donkerblauw en goud.
In 1977 is dit plafond zo vervallen geraakt dat de verf afbladdert en de schoonheid ervan verloren is. In die periode wordt het werk van Cuypers minder gewaardeerd en besluit men om het plafond te slopen en een verlaagd wit plafond aan te brengen. In 2008 wordt bij een vooronderzoek achter het verlaagde plafond alleen nog een klein fragment van de rand van de plafondschildering teruggevonden.
Gelukkig zijn wel andere bronnen bewaard gebleven: foto’s die in 1977 zijn genomen én lijntekeningen met kleuraanduidingen die museummedewerker Harry Hovens heeft gemaakt voordat het plafond werd verwijderd.
Reconstructie
Het plafond dat nu zichtbaar is in het Cuypershuis is een reconstructie op basis van die bronnen. Dankzij een crowdfundingactie in 2019 is het herstel dankzij vele gulle gevers mogelijk gemaakt!*
Eind 2019 start het proces met het aanbrengen van een nieuw gestukt plafond met kooflijst. De uiteindelijke beschildering van het plafond werd aangebracht door Claudia Junge van Stichting Restauratie Atelier Limburg. Zij was verantwoordelijk voor het kleuronderzoek, de kleurbepaling, uitvoer en begeleiding van het project. Daarbij werd ze geholpen door twee studenten van SintLucas in Boxtel (MBO Vormgeven en Ambacht).
Nu kan weer worden ervaren hoe Cuypers zijn decoraties onderdeel maakt van het gebouw en welke indruk de rijk beschilderde voorstelling maakt. Het hele proces is gefilmd, de documentaire ‘Een restje verleden’ kunt u hier bekijken.
